TRYPTYK JASNOGÓRSKI III – Realizacja przestrzeni kontemplacyjnej

Bastion Św.Barbary na Jasnej Górze wybrany został na lokalizację kaplicy Golgoty Wschodu w roku 2004 na podstawie projektu koncepcyjnego Atelier PS. Po przyjęciu go przez ojców paulinów i akceptacji przez papieża Jana Pawła II dalsze prace projektowe i badawcze nabrały tempa. Począwszy od końca tego roku uzyskano szereg pozwoleń na prace archeologiczne,  konserwatorskie i budowlane. Prowadzone wewnątrz Bastionu odkrywki ukazywały nowe aspekty jego „wnętrza” , kolejne odkrywane warstwy wymagały nowych, reagujących na zastany obraz rozwiązań projektowych. Usuwane warstwy rumoszu i skały podlegały ciągłemu monitorowaniu i dokumentowaniu przez archeologów. Schodzący coraz niżej wykop, w części poniżej posadowienia murów spowodował konieczność wykonania żelbetowych podbudów oryginalnych ścian. Gdy w południowo-zachodnim narożniku wewnętrznej strefy Bastionu wykop osiągnął poziom posadzki kazamatów, obie przestrzenie połączono przesklepionymi kolebkowo, wydrążonymi w kilkumetrowej grubości murach tunelami powtarzającymi spotkane w kazamatach łukowate zwieńczenia wnęk.

Nad kazamatami wylano strop żelbetowy, wygospodarowując między szczytami ich ceglanych sklepień kolebkowych, a płytą stropową ponad dwumetrowej wysokości przestrzeń na rozbudowany system wentylacyjny, z ogrzewaniem i chłodzeniem obiektu z potężnymi kanałami i kilkoma centralami. Finalnie całość tarasów stanowiących dach założenia odtworzono do oryginalnego poziomu Bastionu, zarówno w części centralnej, jak i nad kazamatami. Zewnętrze Bastionu Św.Barbary, ze względu na skalę uszkodzeń na nowo obłożono cegłą klinkierową, a narożniki odtworzono z potężnych bloków zaimpregnowanego piaskowca. Takim sposobem gabaryty i wygląd zewnętrzny założenia zostały zachowane, choć odnowione.

Tak powstała magiczna przestrzeń, która w koncepcji mieściła w kazamatach las krzyży, a w głównej hali ołtarz z holograficznym obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Jako, że integralną rolę w kreowaniu przestrzeni wewnętrznej i jej atmosfery stanowi światło; to naturalne „dramatycznie” doświetlające główną halę kaplicy przez trójścienny szklany świetlik i docierające do kazamatów przez tubusy wentylacyjne oraz kreowane światło sztuczne, to od momentu wykształcenia docelowego wolumenu obiektu prowadzone były próby oświetleniowe. Oprawy ulokowane w szczelinach na styku kamiennych posadzek oraz ceglanych i wapiennych ścian oświetlają je od dołu, natomiast nieliczne kierunkowe oprawy sufitowe dopełniają świetlną dramaturgię wnętrza. Zastosowano też pionowe podświetlenia ściany ołtarzowej. Równolegle prowadzone były liczne próby z iluminacją kilkunastu modelowych krzyży w kazamatach Bastionu indywidualnie projektowanymi oprawami. co jednak w finalnym rozwiązaniu nie zostało uwzględnione.

Budowa w Bastionie Św.Barbary rozpoczęła się projektem w 2004 roku, z natychmiastowym wejściem na budowę z pracami archeologicznymi, konserwatorskimi i architektonicznymi i finiszuje do dziś. Można by powiedzieć, że to długo w przypadku niespełna 2000 metrowej powierzchni, lecz w miejscu, gdzie czas odmierza się stuleciami, tych kilkanaście lat to mgnienie oka…..

Marek Skwara

Przestrzeń kontemplacyjna w Bastionie Św.Barbary na Jasnej Górze

Autorzy:
ATELIER PS
Mirosław Polak i Marek Skwara
współpraca:
Paweł Cichocki, Michał Jatczak, Piotr Pudełko

Konstrukcja:
STATYK
Grzegorz Komarus

Instalacje HVAC:
AWA
Wojciech Schwandt

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

pl_PLPolski
en_GBEnglish (UK) pl_PLPolski